එසේම අලි මිනිස් ගැටුම නිසා ලෝකයේ වැඩියෙන්ම මිනිස් මරණ සිදුවන රටවල් අතර ශ්‍රී ලංකාව දෙවන තැන ගන්නා බවත් එහි පළමු තැන ඉන්දියාව බවත් මෙහිදී වැඩිදුරටත් හෙළිදරව් විය.
ශ්‍රී ලංකාවේ අලි මිනිස් ගැටුම සම්බන්ධ විශේෂ විගණන වාර්තාව පදනම් කරගනිමින් පැවැත්වූ රජයේ ගිණුම් කාරක සභාවේදී අලි මිනිස් ගැටුම සම්බන්ධව වසර ගණනාවක පර්යේෂණාත්මක අත්දැකීම් සහිත විද්වතෙකු වන ආචාර්ය පෘතිවිරාජ් ප්‍රනාන්දු මහතා කමිටුවට අලිමිනිස් ගැටුමේ වර්තමාන තත්ත්වය පැහැදිළි කරමින් මේ බව අනාවරණය කළේය.
ශ්‍රී ලංකාවේ අලි මිනිස් ගැටුම හේතුවෙන් වසරකට මියයන අලි ඇතුන් ප්‍රමාණය සාමාන්‍යයෙන් 272 ක් වුවද පසුගිය වසර තුළදී අලිඇතුන් 407 දෙනෙකු මිය ගොස් තිබෙන බවද ගිණුම් කාරක සභාවේදී කමිටු සභාපති මහාචාර්ය තිස්ස විතාරණ මහතා අනාවරණය කළේය. එසේම අලි මිනිස් ගැටුම හේතුවෙන් සාමාන්‍යයෙන් වසරකට මිය යන මිනිසුන් ගණන 85 ක් වුවද 2019 වසරේ මිනිසුන් 122 දෙනෙකු මියගොස් ඇති බව මෙහිදී හෙළි විය.
එබැවින් මේවන විට ප්‍රබල ගැටලුවක් බවට පත්ව ඇති ශ්‍රී ලංකාවේ අලි මිනිස් ගැටුම විසදීම සදහා වනජීවි දෙපාර්තමේන්තුව ඇතුළු අනෙකුත් අදාල ආයතන එක්ව මීටවඩා කාර්යක්ෂම වැඩපිළිවෙලක් සමග කටයුතු කිරීමේ අවශ්‍යතාව කමිටු සභාපති මහාචාර්ය තිස්ස විතාරණ මහතා ඇතුළු කෝප් කමිටු සාමාජිකයෝ මෙහිදී අවධාරණය කළහ. එසේම වසර 60ක කාලයක් තුළ මෙම අලි මිනිස් ගැටුම විසදීමට උත්සහ කළද එය වැඩිවීමක් මිස සැලකිය යුතු ප්‍රගතියක් නොලබා ඇති බැවින් නව ප්‍රවේශයක් ඔස්සේ මීට විසදුම් සෙවිය යුතු බවද කෝප් සභාපතිවරයා පෙන්වා දුන්නේය
එබැවින් අලි මිනිස් ගැටුව අවම කිරීමේ මූලික පියවරක් ලෙස අවශ්‍ය ගැටලු නිරාකරණය කිරීමට අදාල සියලු ආයතන සමග ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටුවක් ඉතා කඩිනමින් පිහිටුවන ලෙස කෝප් කමිටුව වනජීවි සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට මෙහිදී නියෝග කළේය.
අලි මිනිස් ගැටුම පාලනය සදහා සාර්ථකම ක්‍රමවේදයක් ලෙස හදුනාගෙන තිබූ අලිවැට 2016 වසර වන විට කි.මී.4211ක් ඉදිකර තිබුණද ඒවා නිසි ලෙස නඩත්තු නොකිරීමෙන් කෙටි කලක් තුළ අක්රීමය වීම බලවත් ගැටලුවක් බව කමිටුව පෙන්වා දුන්නේය. විදුලි වැට නඩත්තුව සදහා වසරකට රු. මිලියන 86ක මුදලක් වැය කළද දිනපතා මෙම කාර්ය ඉටුවන්නේද යන්න පිළිබද වනජීවි සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව පසු විපරමක් සිදුකිරීමේ අවශ්‍යතාව මෙහිදී අවධාරණය කෙරිණි. තවද ජනතාවගේද සහයෝගය ලබා ගනිමින් මෙම කටයුත්ත සිදුකළ යුතු බවත් කමිටුව පෙන්වා දුන්නේය.
තවද අලිවැට ඉදිකිරීමේදී එය තම භූමියේ මායිමක් යැයි සිතා ඇතැම් ප්‍රදේශවල ජනතාව දක්වන විරෝධය හේතුවෙන් බොහෝ ඉදිකිරීම් අතරමග නතර කරන්නට සිදුවීම පිළිබද ද මෙහිදී සාකච්ඡා විය. කමිටුව පෙන්වා දුන්නේ වඩාත් සුහදශීලීව කටයුතු කරමින් ජනතාවට සත්‍ය පහදා දීමට වනජීවි සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරීන් කටයුතු කළ යුතු බවයි.
තවද සිවිල් ආරක්ෂක බලකාය විසින් අලිවැට නඩත්තු කිරීමේ කටයුතු සිදු කළද ඒ සදහා කිසිදු ගිවිසුමක් නැති වීම විශාල අඩුපාඩුවක් බව කමිටුව පෙන්වා දුන්නේය. කිසිදු ගිවිසුමකින් තොරව 2020 වසර සදහාද මිලියන 150 ක මුදලක් සිවිල් ආරක්ෂක බලකායට ලබා දී ඇති බවත් කඩිනමින් මේ සදහා පියවර ගතයුතු බවත් කමිටුව අවධාරණය කරන ලදී. එසේම මේ පිළිබදව සති 3ක් තුළ වහාම වාර්තාවක් ලබා දෙන ලෙසද කමිටු සභාපතිවරයා දැන්වීය.
අලිමිනිස් ගැටුම පවතින ප්‍රදේශවල පිහිටුවන ලද ගජමිතුරෝ නම් ග්‍රාමීය කමිටු මේවන විට අක්‍රීය වීම පිළිබද මෙ‍හිදි කමිටුවේ අවධානය යොමුවිය. වන සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරීන් ජනතාව සමග වඩාත් සුහදශීලීව කටයුතු කිරීමේ වැදගත්කම මෙහිදී අවධාරණය කෙරිණි.
අලින්ට තුවාල සිදුකර මරා දැමීම සම්බන්ධ වරදකරුවන්ට විරුද්ධව චෝදනා ගොනුකොට දඩුවම් ලබා දීම ඉතා මන්දගාමීව සිදුවීම පිළිබද මෙහිදී සාකච්ඡා විය. අලි විශාල ප්‍රමාණයක් මිනිසුන් අතින් ඝාතනය වුවද අලි මරණ කිහිපයක් සදහා පමණක් චෝදනා ගොනු කිරීම ගැටලුවක් බව කමිටුව පෙන්වා දුන්නේය. එබැවින් ඒ සදහා සක්‍රියව මැදිහත්වන ලෙස කමිටුව වනජීවී නිලධාරීන්ට නියෝග කළේය.
මහාචාරය තිස්ස විතාරණ මහතාගේ සභාපතිත්වයෙන් පැවති මෙම කාරක සභාවට ගරු රාජ්‍ය අමාත්යාවරුන් වන දයාසිරි ජයසේකර, ලසන්ත අලගියවන්න, යන මහත්වරුද තිස්ස අත්නනායක, ගුණපාල රත්නසේකර , වෛද්‍ය උපුල් ගලප්පත්ති සහ මහාචාර්ය රංජිත් බණ්ඩාර ඇතුළු මන්ත්‍රීවරු පිරිසක්ද වනජීවී සහ වනසංරක්ෂණ අමාත්‍යංශයේ ලේකම් බන්දුල හරිස්චන්ද්‍ර මහතා ඇතුළු ඉහළ පෙළේ රාජ්‍ය නිලධාරිහු ද සහභාගි වූහ.
